Categorie: weten

Langs toen

De stille tocht op 4 mei 

door Frans Ruijter

Sinds 2015 wordt er voorafgaand aan de jaarlijkse Dodenherdenking een stille tocht gehouden. De tocht is 1 km. Allen zijn van harte uitgenodigd om mee te lopen en tijdens de tocht kan op elk gewenst moment aangesloten worden.

Om 18.45 uur wordt er verzameld op het plein voor de St. Vituskerk, waarna om 19.00 uur de tocht van start gaat, onder begeleiding van de dodenmars geslagen door David Klarenbeek. 

vlam van de vrijheid

De tocht voert langs locaties die ons herinneren aan de donkere jaren uit de Tweede Wereldoorlog.

St. Vituskerk en de oude Bernardusschool
Pastoor Jongerius was pastoor van de St. Vitusparochie tijdens de Tweede Wereldoorlog en meende dat als Blaricum gespaard zou blijven van oorlogsgeweld, dit mede te danken zou zijn door de bescherming van Onze Lieve Vrouw van Fátima. In 1948 kwam haar beeld voor de Vituskerk te staan. De tocht gaat via de Kerklaan langs de voormalige Bernardusschool, nu het gemeentehuis. Vanaf juni 1944 werden Duitse militairen hier ingekwartierd. De schoolgaande jeugd kreeg verdeeld over het hele dorp les. In juni 1945 werd de school weer als school in gebruik genomen, nadat een groep NSB’ers het pand eerst grondig had schoongemaakt. 

Fransepad 1 en Dorpsstraat 14
Bij het Fransepad slaat de tocht linksaf, langs Fransepad 1. Een verzetsgroep wilde hier op 12 februari 1945 een overval plegen om meel en tarwe in beslag te nemen. Dit mislukte omdat Duitse militairen in de nabijheid waren. De Laarder Hildo Cohen (22) werd hierbij doodgeschoten. Ter afschrikking lieten de Duitsers hem daar geruime tijd liggen. Hij werd begraven op de Woensberg en later bijgezet op het Ereveld in Loenen. Voorbij Fransepad 1 gaat de stoet rechtsaf de Dorpsstraat in. Op Dorpsstraat 14 woonde makelaar Salomon Slijper (1884-1971). Hij was een groot verzamelaar van het werk van Piet Mondriaan. Toen ook in Blaricum de vervolging op joden begon, dook hij onder in zijn eigen huis. Als er aangebeld werd, had hij namelijk tijd genoeg om zich te verstoppen in het hokkerige huis en ondanks huiszoekingen is hij nooit gevonden is. 

Blaercom en Gall & Gall
Achter Dorpsstraat 2, nu Blaercom, was de openbare lagere school. Na de oorlog werd deze school gebruikt om vermeende NSB’ers onder te brengen en te ondervragen wat hun rol geweest was en of ze wel of niet vervolgd zouden worden. De tocht gaat verder tot aan de Torenlaan. Op Torenlaan 1, nu Gall & Gall, zat destijds het gemeentehuis. Op 1 september 1941 werd de gemeenteraad ontbonden en de toenmalige burgemeester J. Klaarenbeek werd ‘burgemeester in oorlogstijd’. Een niet te benijden taak, om te doen wat de bezetter je opdraagt. Op 16 april 1944 werd hij uit zijn ambt gezet door de bezetter en vervangen door de Larense NSB-burgemeester A.W. Knipscheer. In mei 1945 keerde hij weer terug als burgemeester. 

Oorlogsmonument
De tocht gaat verder op de Huizerweg om tegenover De Hoop het Achterom in te gaan, links het voormalige postkantoor, waar het bevolkingsregister in de kluis werd veilig gesteld. Nu richting het oorlogsmonument in het Burgemeester Klaarenbeekpark, waar de jaarlijkse dodenherdenking zal plaatsvinden. Het door de Blaricumse architect H.F. Sijmons ontworpen monument werd in mei 1948 onthuld. Het is een halve cirkel van gemetseld zandsteen met een zuil met een vredesduif. De duif is van beeldhouwer John Rädecker. De zuil vermeldt de tekst: Voor hen die vielen 1940-1945.  

Bron: Op het oog gewone huizen, een boek van Jan Greven en Gerbe van de Woude.

Wist u dat?

Het ziekenhuis Tergooi-Noord is dan wel naar Hilversum verhuisd, dat wil niet zeggen dat er op de locatie Rijksstraatweg/Prins Hendriklaan geen medische zorg meer zou zijn. Dat is dus wel zo. Tevens zijn er activiteiten van Vivium, is de locatie gedeeltelijk in gebruik als overloop voor Naarderheem dat wordt gerenoveerd en is er het plan om in een ander deel van het voormalige ziekenhuis asielzoekers te huisvesten. Daartegen lopen evenwel juridische bezwaren van omwonenden. Woensdag a.s. is er een perslunch van het COA, daarna hoort/leest u verder.

Feestconcert 150-jarige Vitus-orgel

In april van dit jaar bestaat het Maarschalkerweerd-orgel van de Vituskerk in Blaricum 150 jaar. Ter gelegenheid hiervan is er op zondag 21 april van 14.00 – 15.00 uur een orgelconcert. De vaste organisten van de Vituskerk, Bas Groenewoud en Herman van Dijk, zullen het orgel bespelen en er zal iets worden verteld over de geschiedenis van het orgel. Toegang vrij, collecte na afloop.
Foto-orgel

 

Het orgel is in 1874 gebouw door Michaël Maarschalkerweerd. Hij bouwde orgels die in de traditie van de neogotiek passen en zijn orgels zijn zeer geschikt voor het spelen van 19e-eeuwse romantische werken. Het orgel in het Amsterdamse concertgebouw is ook van zijn hand. In zijn bedrijf werkten rond 1900 ruim twintig mensen. Na Michaels dood in 1915 werd het bedrijf voortgezet door C.H. van Brussel, J.J. Elbertse en L. Collard, die tot dan toe meesterknechten geweest waren. Elbertse verliet de firma na twee jaar om zijn eigen orgelmakerij op te richten. De firma Elbertse uit Soest heeft jarenlang dit orgel in onderhoud gehad (de tweede én derde generatie trad toe). In 2023 fuseerde het bedrijf met de firma Van Vulpen. Het orgel in de Vituskerk was oorspronkelijk gebouwd op de koorzolder maar tijdens de grondige verbouwing van de kerk in 2004 werd het orgel naar beneden gehaald zodat het in al zijn pracht te bewonderen is en ook nodig is om dienst te doen als ondersteuning van het koor. Afgelopen jaar is het orgel in de Vituskerk grondig gerenoveerd.

Loopdelen en asbest

Zoals is te zien is de openbare ruimte rond Huizerweg 2/2a (voorheen Studio Erik Gutter) zodanig belegd met loopdelen, dat voetgangers (al dan niet met hulpmiddelen) er zonder al te veel ongemak langs kunnen. Voorts heeft bouwadviseur Melssen laten weten dat er in week 15 en 16 (8-19 april a.s.) asbestsanering zal plaatsvinden. Dat gaat in drie stappen: a) inventarisatie door bedrijf A; b) verwijdering door bedrijf B en c): eindcontrole door bedrijf C. De drie bedrijven zijn onafhankelijk van elkaar. Vanzelfsprekend worden deze werkzaamheden zodanig uitgevoerd dat passanten en omwonenden er geen last van zullen hebben. Wordt vervolgd.
loopplaten - 1